به گزارش رادیو ورزش؛ در مطالعات جامعه شناختی در مورد ورزش هم بمانند دیگر پدیده های اجتماعی دو دیدگاه مثبت و منفی وجود دارد. دیدگاهی وجود دارد كه پدیده ورزش را دارای كاركرد منفی ارزیابی می كند چرا كه با قدرت جادویی و هیجانیش سبب می شود حوزه عمومی جامعه در تعقیب هیجانات ناشی از رخدادهای ورزشی باشد. چنین ورزشی به نوعی افكار عمومی را تخدیر می كند؛ مخاطرات اجتماعی ایجاد می كند و جامعه را دو قطبی می كند. بطوریكه صحبت مداوم درباره رقابت ها، تعصبات تیمی، تقابل های تیمی، پیوستگی جریان رقابت ها و پیگیری آن در رسانه ها از سوی افكار عمومی اتفاق می افتد و نتیجه آن تخریب حوزه عمومی و اجتماعی می شود.
در مقابل این دیدگاه منفی و انتقادی به پدیده اجتماعی ورزش نگاه دیگری هم وجود دارد كه دید مثبتی به پدیده ورزش دارد. نظریه مساعد ورزش به عنوان یك پدیده اجتماعی معتقد است كه ورزش یكی از مهمترین مناسك جمعی در جامعه نوین است كه امكان شكلگیری امر اجتماعی را فراهم می كند. این دیدگاه در برابر دیدگاه انتقادی كه ورزش را مدل شكلگیری پرخاش و خشم اجتماعی می دانست؛ ورزش را دارای كاركرد تنفس عاطفی می داند كه بعد از هر چالش سبب پیوستگی اجتماعی متراكم تری می گردد.
محمدامین قانعی راد، رئیس وقت انجمن جامعه شناسی ایران و عضو هیئت علمی مركز تحقیقات سیاست علمی كشور در این رابطه تاكید كرد: در مقابل نظریه انتقادی نظریه مساعد وجود دارد كه طبق آن ورزش یكی از مهمترین مناسك جمعی قدرتمند در جامعه نوین است كه امكان شكلگیری امر اجتماعی را فراهم می كند. بنابراین ورزش تنها یك بازه فرعی نیست كه بود و نبودش فرقی نكند. ورزش یك شیوه زندگی است كه امر اجتماعی را شكل می دهد. لازمه شكلگیری امر اجتماعی تولید همبستگی و تولید تمایز است. ورزش در چنین جامعه ای می تواند حالت تنفس عاطفی داشته باشد. تنفس اجتماعی همانند دم و بازدم از طرفی تولید انرژی می كند و از طرف دیگر انرژی عاطفی را تخلیه می كند. ورزش نه تنها سبب تنفس و تازگی جسم می شود بلكه سبب ایجاد حیات روحی متحرك در درون ما می گردد و ما را از افسردگی و ركود روحی و فكری دور كرده و به سلامت و نشاط روحی می رساند و متعاقبا زمینه نشاط و سلامتی روحی جامعه را فراهم می كند. تولید انرژی روحی زیاد و تخلیه آن موجب بهجت و فرح فراوان می شود.
برای برانگیختن حس اجتماعی افراد دو مكانیزم مهم وجود دارد. یكی از آنها انتخابات و دیگری ورزش است كه هر دوی آنها در تنفس اجتماعی نقش پررنگی دارند. همچنین هر دو اینها امكان ایجاد جنگ و خشونت را در جامعه منتفی می كنند. ورزش تولید اخلاق، معنا، جامعه، مناسبات اجتماعی، هویت، انسانیت و شادی می كند و از طرفی دارای پارادوكس است زیرا می تواند تولید وندالیزم، تعصبات و دشمنی ها و ... كند. مكانیزم انتخابات هم به همین گونه است و علی رغم تمام تاثیرات مثبت می تواند افراد را دچار چالش امنیتی، دو قطبی شدن، تقابل با یكدیگر كند. ظرفیت یك جامعه برای مدیریت صحیح ورزش به معنای تولید انرژی های مفید در جهت شكلگیری هویت و برقراری تعاملات اجتماعی مطلوب است. بنابراین ورزش در ایجاد صلح در مناسبات بین المللی تاثیرگذار است. برای مثال امروزه ورزش در پرتو سازمان ملل متحد و یونسكو معنا پیدا می كند نه ناتو و سازمان های نظامی؛ در نتیجه سازمان های ورزشی به مثابه نهاد جهانی مبشر صلح هستند.
امروزه هر ورزشكاری بخواهد با زور و قدرت خودنمایی كند به عنوان لمپن، اتفاقی نابهنگام و كمدی مطرح می شود. در توسعه مفهوم مدنی ورزش، ورزشكار سعی بر این دارد كه انضباط ورزشی را بپذیرد و در واقع با خودش بجنگد تا قربانی ملتش شود و در برابر حریف پیروز شود. او با خودش می جنگد تا صلح داخلی با خودش و صلح بین ملت ها را ترویج دهد.
برنامه جامعه شناسی ورزشی سه شنبه 16 خرداد تولید گروه علوم ورزشی، با اجرای محسن ابوفاضلی بود. این برنامه ساعت 21:45 روزهای سه شنبه تقدیم علاقه مندان به مباحث جامعه شناسی ورزش می شود.